Artykuł sponsorowany

Konkursy

Polecamy

Polska kultura ludowa



Powiązane obiekty:
Powiązane newsy:

Zwiedzanie wystawy stałej to ciekawa wyprawa w przeszłość. Unikalne, pochodzące głównie z XIX wieku eksponaty są źródłem wiedzy o kulturze ludowej. Zabytki folkloru, rzemiosła i sztuki oraz archiwalne fotografie pozwalają zapoznać się z minionymi - często bezpowrotnie - obrazami wsi. Przywołują zwyczajne, codzienne życie rolnika czy pasterza, ale opowiadają też o zdarzeniach uroczystych i niezwykłych, związanych z tradycyjnymi obrzędami i magią.

Izba krakowska

W salach wystawowych przygotowanych zgodnie z ideą skansenu w centrum miasta zobaczymy izbę krakowską, której ściany, powała i piec pomalowane są w zalipiańskie kwiaty. Meble pochodzą z małopolskich ośrodków stolarstwa. Obrazy z wizerunkami świętych to pamiątki przywożone z pielgrzymek lub zakupione u wędrownych handlarzy. Wiejskie budownictwo Krakowiaków ukazuje model chałupy Błażeja Czepca z Bronowic, wykonany przed stu laty pod kierunkiem Włodzimierza Tetmajera.

Izba podhalańska

Półmrok, zapach drewna i refleksy światła odbite w obrazach na szkle wprowadzają w nastrój tradycyjnej izby podhalańskiej. Warto zwrócić uwagę na ściany zbudowane z szerokich płazów, powałę z desek ułożonych w jodełkę, wspartą na belce sosrębowej ozdobionej rozetą.

Warsztaty

Na wystawie można też zobaczyć tradycyjne wiejskie warsztaty: m.in. folusz z Jaworek, gdzie produkowano sukno z tkaniny wełnianej, czy olejarnię z Ochotnicy Górnej, w której tłoczono olej z siemienia lnianego. Jest też pracownia garncarska z różnymi rodzajami kół garncarskich i modelem pieca do wypalania garnków, mis i dzbanów. Całości dopełnia wystawa wyrobów ceramicznych z wielu obszarów Polski, obrazująca bogactwo form i technik. W innym miejscu muzeum zobaczymy wnętrze kuźni, gdzie wykonywano nie tylko podkowy, ale również dekoracyjne okucia, zawiasy i narzędzia gospodarskie. Poznamy tajniki obróbki lnu i pracy przy warsztacie tkackim, a także arkana takich zawodów, jak bartnik, pszczelarz ... i kłusownik.

Stroje ludowe

W świat stroju ludowego przenosi nas kolekcja odświętnych ubiorów z całej Polski. Strój ludowy manifestował przynależność do rodzinnej wsi, regionu, często był też symbolem uczuć patriotycznych. Tylko u nas można zobaczyć paradny orszak Krakowiaków: kobietę w spódnicy i gorsecie, z koralami i chustą wiązaną na głowie w czepiec, oraz mężczyznę ubranego w białą sukmanę i ciemnogranatowy kaftan przewiązany skórzanym pasem, w czapce magierce.

Obrzędy

Część wystawy ukazująca obrzędowość podzielona jest na dwa zasadnicze cykle kalendarzowe: wiosenny, połączony z Wielkanocą, i zimowy, związany z Bożym Narodzeniem i Nowym Rokiem. Prezentuje ona oryginalne zwyczaje spotykane gdzieniegdzie jeszcze dziś, jak na przykład pucheroki spod krakowskich Zielonek. Pucheroki to chłopcy, którzy w Niedzielę Palmową chodzą po wsi z usmolonymi twarzami, w czapkach z bibuły i wygłaszają zabawne oracje, stukając laskami i prosząc o drobne podarunki. Można tu też zobaczyć słomiane maszkary dziadów śmigustnych spod Limanowej, a także pochodzącą z okolic Wieliczki siudą babę. W Poniedziałek Wielkanocny chłopak ubrany w łachmany udaje ciężarną kobietę i zaczepia przechodniów, zmuszając ich do całowania krzyża nabijanego gwoździami, a uciekających smaga batem po plecach.
Fragment wystawy poświęcony Bożemu Narodzeniu ukazuje kolędowanie z turoniem i szopką. Tu trzeba zobaczyć najcenniejsze w kolekcji szopki krakowskie, a wśród nich tę najstarszą, liczącą ponad sto lat, wykonaną przez Michała Ezenekiera. Jest ona uważana za pierwowzór współczesnych szopek konkursowych.

Sztuka ludowa

W części wystawy poświęconej sztuce ludowej na uwagę zasługują XIX-wieczne deski drzeworytnicze z Płazowa, które służyły do powielania odbitek sprzedawanych na jarmarkach i odpustach. Ukazują one wizerunki Matki Boskiej, Chrystusa i świętych, do których zwracano się w chwilach trwogi i radości. Tradycyjna ludowa rzeźba i malarstwo miały przede wszystkim charakter religijny, stąd bogate w formie i treści dzieła anonimowych twórców, którzy na chwałę Bożą wznosili kapliczki, fundowali obrazy i figury kościelne. Jednym z najciekawszych eksponatów jest pochodząca z Mazowsza kapliczka słupowa z 1650 roku ukazująca Chrystusa Frasobliwego.

Ekspozycja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie - Ratusz (pl. Wolnica 1)


powrót | strona główna
MiasteczkoStudenckie on Facebook
  • Facebook